Nadal o związkach między flaszką a pijącym. Jak już napisałem, wino we flaszce jest elementem pasywnym. Nie ma w nim za nic skali, różnicowania, jest czystą materią, a rozpoznajemy ją dzięki naszej aktywności. Oczywiste jest, że w zależności od szczepu, rocznika, sposobu wytwarzania jest za każdym razem inne, lecz wiedza o tym nie zawiera się w winie, a w nas samych. Po prostu musimy wiedzieć, co w takiej trawie rzeczywiście piszczy, chociażby po to, aby ją opisać.
Jeżeli nie mam świadomości co do zastosowanego szczepu, nic nie wiem o historii uprawy, czy warunkach fermentacji, nie będę umiał opisać tego degustując, jako że – jak słusznie stwierdza pewien czytelnik w komentarzu zamieszczonym na Facebooku – powinienem być do degustacji przygotowany, czyli nauczyć się wszystkiego po to, by należycie smak zinterpretować. Pan Heniek przy trzepaku nie rozpozna walorów Pomerola, nic nie ujmując Panu Heńkowi, tak samo jak koneser wina z Bordeaux z pogardą wypluje winiawkę, którą Pan Heniek lubi się raczyć z kolegami.
W żaden sposób nie pomoże w tym świadomość, że w jakiejś skali taka właśnie flaszka dostała 98 punktów, musiałbym bowiem umieć odnieść się do wszystkich wypitych w życiu flaszek i porównać je w większym zbiorze, a to po prostu jest niemożliwe. Takie 98 punktów może wzmocnić we mnie zaufanie, strasznie subiektywne uczucie, jakie wypracowałem w sobie wobec osoby, która tak flaszkę oceniła. Jedno jest pewne, oceniając wino we flaszce osoba, której zaufałem, też odniosła się do zaufania, tym razem wobec własnego nosa i pamięci, chociaż znów nie ma to nic wspólnego z obiektywizmem.
Wszystko to opiera się na swoistej umowie, jak kto woli, zaufaniu, lecz prawdziwa skala istnieje dynamicznie w nas samych i przekłada wyłącznie na to, że coś nam smakuje, albo nie. To zaś, że ten właśnie smak nam pasuje, inny nie, za każdym razem wynika z wielu zmiennych. Można oczywiście wskazać zmienne, które stale się pojawiają i tutaj wypada zacytować przygotowanie degustatora związane z wiedzą, kulturą, doświadczeniem, brzydko mówiąc obyciem (opiciem), lecz jest także garść takich, których nawet przewidzieć się nie da. Na samych aspiracjach do życia w szczęściu na wyższym poziomie oceny opierać nie można, a tym bardziej tworzyć wzorców.
Wracam do skali Roberta Parkera Jr, która nie ma nic wspólnego ze smakiem, a która związana jest za to mocno z rynkiem wina w ówczesnej Ameryce. O tym, przyrzekam, będzie w tekście następnym, jak również o wielu innych konsekwencjach skalowania smaku.
Leave a Reply